CÁC XÉT NGHIỆM CẦN THIẾT TRONG 3 THÁNG ĐẦU THAI KỲ
"Chăm sóc tốt cho bản thân khi mang thai là cách quan trọng nhất để có một em bé khỏe mạnh ", E. Charles Lampley, MD, trợ lý giáo sư tại Trường Y khoa Chicago và là bác sĩ phụ trách tại Bệnh viện Mount Sinai ở Chicago cho biết.
Một số việc cần làm ngay từ khi một phụ nữ nghỉ mình có thai, đó là xét nghiệm xác định có thai hay không.
1. Test chẩn đoán có thai
- Test thử nước tiểu (Quickstick), cho biết bạn có thai hay không
- beta hCG xác định có thai, theo dõi tình trạng thai bất thường: thai ngoài tử cung, thai lưu, sảy thai, thai trứng...
- Siêu âm: khẳng định có thai, số lượng, vị trí, tình trạng thai bình thường hay bất thường. Siêu âm cho biết ngày dự sinh tương đối chính xác (từ 8-10 tuần)
2. Các xét nghiệm cho mẹ
- Xét nghiệm công thức máu xem có thiếu máu, tầm soát bệnh thiếu máu di truyền Thalassemia
- Nhóm máu ABO và Rhesus (nếu máu của mẹ là Rh âm tính và của người cha là Rh dương tính, thai nhi có thể thừa hưởng nhóm máu Rh dương của người cha, điều này có thể khiến cơ thể mẹ tạo ra kháng thể gây tổn thương cho thai nhi).
- Đường huyết để tầm soát mẹ có tiểu đường hay không
- Nước tiếu: đường niệu khảo sát nguy cơ mẹ bị tiểu đường, đạm niệu, xem có nhiễm trùng đường tiểu hay không
- Các xét nghiệm sàng lọc các bệnh lây truyền từ mẹ sang con: Viêm gan siêu vi B, HIV, giang mai,.. để lên kế hoạch, điều trị dự phòng cho bé nếu mẹ có nhiễm.
- Xét nghiệm bệnh nhiễm trùng bào thai: Toxoplasma, Rubella,.. Đặc biệt cần xét nghiệm sớm Rubella trong 3 tháng đầu, vì nguy cơ gây dị tật cho thai là rất cao (khoảng 80%) nếu mẹ nhiễm trong 3 tháng đầu.
- Một số xét nghiệm cần làm thêm như: Pap smear nếu mẹ thuộc đối tượng nguy cơ cao ung thư cổ tử cung
- Xét nghiệm huyết trắng tìm nguyên nhân gây viêm cổ tử cung, nguy cơ gây sảy thai, sanh non: Lậu cầu, Chlamydia,...
- Siêu âm Doppler động mạch tử cung đánh giá nguy cơ mẹ có tiền sản giật để được dự phòng sớm bằng Aspirin liều thấp
3. Xét nghiệm sàng lọc dị tật thai
- Siêu âm đo độ mờ da gáy: từ 11 – 13 tuần 6 ngày để sàng lọc nguy cơ Hộ chứng Down.
- Double test (là xét nghiệm sàng lọc sử dụng các xét nghiệm Hóa sinh như định lượng β-hCG tự do và PAPP-A trong máu thai phụ). Có thể phát hiện nguy cơ bất thường nhiễm sắc thể thai nhi đến 85%.
- NIPT (Non-Invasive Prenatal Test): xét nghiệm thai không xâm lấn. Xét nghiệm DNA thai nhi không tế bào này có thể được thực hiện sớm nhất là sau 9 tuần của thai kỳ. Xét nghiệm sử dụng một mẫu máu để đo lượng tương đối của DNA thai nhi tự do trong máu của người mẹ. Người ta cho rằng xét nghiệm này có thể phát hiện 99% các trường hợp mang thai mắc hội chứng Down. Nó cũng kiểm tra một số bất thường nhiễm sắc thể khác.
- Lấy mẫu nhung màng đệm (CVS - Chorionic Villus Sampling): Là xét nghiệm xâm lấn, làm theo sau các xét nghiệm độ mờ da gáy, Double test hoặc NIPT nếu có nguy cơ cao. Được thực hiện ở thai từ 10 – 12 tuần. Quy trình này có 1% nguy cơ gây sẩy thai và chính xác khoảng 98% trong việc loại trừ một số dị tật bẩm sinh nhiễm sắc thể.
Tham khảo: https://www.webmd.com/baby/guide/first-trimester-tests#1
Kỳ tới: “Các xét nghiệm cần thiết trong 3 tháng giữa thai kỳ”
